مناصب شهری ایران در دوره سلجوقی

دوره سلجوقی در تاریخ ایران به دلیل بروز تحولات عمیق سیاسی و اجتماعی از ابعاد مختلفی در خور مطالعه است. از جمله عرصه های مهم تغییرات اجتماعی این دوران به تحولات نهادها و تأسیسات شهری این دوران مربوط می شود. زیرا به دلیل گستردگی قلمرویی که سلجوقیان بر آن حکم می راندند و شیوه های کشورداری و روابط درونی مناسبات قدرت در نزد این حکومت، در شهرهای مختلف قلمرو آنان شرایط مناسبی برای تجربه نمودن دوره ای از رشد و تکامل نهادهای سیاسی-اجتماعی متناسب با اداره امور محلی آن شهرها بدست آمد. در این میان نقش نخبگان محلی که در امور مدیریتی و اجرایی شهرها مشارکت داشتند قابل مطالعه است. زیرا از یک سو نخبگان محلی به عنوان حلقه های وصل کننده جوامع شهری به حکومت سلجوقیان محسوب می شدند و از سوی دیگر نقش و کارکرد آنان به عنوان متصدیان مقامات مختلف در شهرها نشانگر میزان برخورداری جوامع از امکان اداره مستقل آن جوامع بود. در پژوهش حاضر بررسی نقش، وظایف و کارکرد مناصب شهری در دوره سلجوقیان مورد نظر قرار دارد.